Bakteriler; enzimatik aktiviteleri, üreme özellikleri, morfolojik özellikleri, nükleer materyal yapısı (Guanin/Sitozin oranı, G/C oranı) gibi pek çok özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. Fakat günümüzde geliştirilen detaylı analiz ve tanılama metotlarıyla bu sınıflamada genetik bilginin önemi, çok daha ön sıralarda göze çarpmaktadır. Hibridizasyon yöntemleriyle DNA-DNA karşılaştırması, DNA-tRNA karşılaştırması, DNA rRNA karşılaştırması en sık kullanılan kıyas yöntemleri olup, genetik dizide %70’in üzerinde homoloji yakalanan türler, aynı tür olarak kabul edilmektedir.
Mevcut teknoloji ile bu konuda en duyarlı test DNA-rRNA karşılaştırmasıdır. Zira rRNA, mutasyondan en az etkilenen genetik materyaldir. Bu amaçla araştırılan 16 Sr RNA, rRNA 30 S alt ünitesinde yer alan bir dizidir.
Bakterilerin Yapı ve Bileşenleri
Sitoplazmik Membran
Tüm diğer canlı hücrelerde olduğu gibi iki lipit tabakası içinde (fosfolipit, fosfotidil kolin, serebrozid, trigliserid) dağılmış proteinlerden oluşmaktadır. Ökaryot hücrelerden farklı olarak yapısında sterol bulunmaz (istisna olarak Mycoplasma, Ureaplasma hücre zarı, üç tabakadan oluşur ve sterol içerir).
Sitoplazma Membranının Görevleri
- Seçici geçirgenlik ve moleküllerin hücre içine taşınmasını sağlar. Hücre duvarının sentezi, fosfolipit sentezi için gerekli enzimler (PBP) burada yapılır (biyosentez).
- Hidrolitik enzimlerin (beta laktamaz, Ig A proteaz…) yapımını sağlar.
- Ekzotoksinlerin sentez/salgı birimidir.
- Duyusal ve kemotaktik proteinlerin çoğu sitoplazma zarı ile ilişkilidir. Kemoreseptörler de sitoplazmik membranda bulunurlar.
- Bakterilerde solunum işlevini gören sitokromlar sitoplazma zarında bulunurlar ve bu özelliği ile sitoplazma zarı ökaryotların mitokondri işlevini görmektedir denilebilir.
- Elektron transport sistemi ve oksidatif fosforilasyonun gerçekleştiği organeldir.
Demet Özaydın
Referanslar
1. Richard A. Harvey et al. – Lippincott’s Illustrated Reviews: Microbiology
2. Jane B. Reece et al. – Campbell: Biyoloji