Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı

Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı
4 dakika
28,477
  • Özgün
Tüm Reklamları Kapat

Bilim genellikle erkeklerin baskın olduğu bir alan olarak bilinir. Oysa ki bu alanda sınırları aşarak büyük keşiflere imza atmış olan kadın bilim insanları insanlığa önemli katkılarda bulunmuşlardır. Toplumdaki çeşitli ön yargıların azalmasıyla, kadınları bu alanda daha sık görmeye başladık. Bu listede bilim tarihine yön vermiş 11 kadın bilim insanını ele alıyoruz.

Tüm zamanların en büyük bilim insanı kimdir? İlk akla gelenler Albert Einstein, Isaac Newton ve birkaç başka isim olurdu ve elbette bunun iyi bir nedeni var. Bu bilim insanları yaptıkları dikkate değer keşiflerle dünyayı anlayış biçimimizi değiştirdiler.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak kadınlar, eğitim ve kariyer imkanlarından yoksun bırakıldıkları dönemler dahil olmak üzere, uzun zamandır bilimde önemli adımlar atmış olsalar da hep liste dışında bırakıldılar. Neyse ki son zamanlarda kadın bilim insanları tarihin gölgesinden kurtulmayı başardı.

Her ne kadar bahsedilmesi gereken, listeye dahil edilemeyerek hakkı yenen birçoğu olsa da, işte bilim alanında sınır tanımayan o kadınlardan bazıları...

Tüm Reklamları Kapat

Öne Çıkan 11 Kadın Bilim İnsanı

Ada Lovelace, Matematikçi

(10 Aralık 1815 - 27 Kasım 1852)

Lovelace ilk bilgisayar programcısı olarak kabul edilir (modern bilgisayarlar icat edilmeden çok daha öncesinde). Onun, Charles Babbage’ın tasarladığı analitik makine (programlanabilir, genel amaçlı bir bilgisayar) üzerine yazdığı notların ilk bilgisayar algoritmaları olduğu düşünülür.

Ada Lovelace (Kaynak: Alfred Edward Chalon/Science Museum Group/Public Domain)
Ada Lovelace (Kaynak: Alfred Edward Chalon/Science Museum Group/Public Domain)

Marie Curie, Fizikçi ve Kimyacı

(7 Kasım 1867 - 4 Temmuz 1934)

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Birçok başarıya imza atmış olan Curie’nin bilime katkıları arasında radyoaktivitenin keşfi ve 1. Dünya Savaşı’nda da kullanılmış olan taşınabilir bir X-ışını ünitesinin icadı gibi önemli çalışmalar bulunmaktadır. Curie, eşi Pierre ile birlikte radyoaktif yapıdaki polonyum ve radyum elementlerini keşfetmiş ve radyoaktif izotopları izole etme teknikleri geliştirmiştir. 1903 yılında, Curie Nobel ödülü kazanan ilk kadın olmuştur. Fizik dalında kazandığı bu ödülün ardından kimya alanındaki ödülü de kazanmıştır ve böylelikle iki kez Nobel ile ödüllendirilen ilk insan olmuştur.

Marie Curie (Kaynak: Internet Archive Book Images/Flickr Commons)
Marie Curie (Kaynak: Internet Archive Book Images/Flickr Commons)

Janaki Ammal, Botanikçi

(4 Kasım 1897 - 7 Şubat 1984)

Hindistan’ın ilk kadın bitki bilimcisi olan Ammal, bugün yetiştirilmekte olan birçok melez türü geliştirmiştir. Kendisi ayrıca Hindistan’daki biyolojik çeşitliliği koruma çalışmalarında da yer almıştır.

Janaki Ammal (Kaynak: John Innes Centre)
Janaki Ammal (Kaynak: John Innes Centre)

Chien-Shiung Wu, Fizikçi

(31 Mayıs 1912 - 16 Şubat 1997)

Wu, Enrico Fermi’nin radoyaktif beta bozunumu teorisini ilk doğrulayan -ve sonrasında düzelten- bilim insanıdır. Ayrıca fizikteki parite teorisini altüst eden “Wu deneyi” ile de bilinir. Bu buluş, Wu’nun bu çalışmadaki önemli rolü göz ardı edilerek onun erkek çalışma arkadaşlarının Nobel ödülü almasıyla sonuçlanmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Chien-Shiung Wu (Kaynak: Smithsonian Institution via Flickr Commons)
Chien-Shiung Wu (Kaynak: Smithsonian Institution via Flickr Commons)

Katherine Johnson, Matematikçi

(26 Ağustos 1918 - 24 Şubat 2020)

Johnson’ın bir NASA çalışanı olarak yörünge mekaniği üzerine hesaplamaları, uzaya ilk Amerikalı astronot gönderme girişimlerinde kritik rol oynamıştır. Yaşam öyküsünü anlatan "Gizli Sayılar" filmi ile tanınırlığı artmıştır.  

Katherine Johnson (Kaynak: NASA)
Katherine Johnson (Kaynak: NASA)

Rosalind Franklin, Kimyacı

(25 Temmuz 1920 - 16 Nisan 1958)

Franklin, DNA’nın ikili sarmal yapısının keşfindeki devrim niteliğinde çalışmasıyla bilinir. Erkek çalışma arkadaşlarının Nobel ödülü aldığı 1962 yılından 4 yıl önce hayata gözlerini yummuştur. Bazıları Franklin yaşasaydı bile kendisinin komite tarafından görmezden gelineceğine inanır.

Tüm Reklamları Kapat

Rosalind Franklin (Kaynak: MRC Laboratory of Molecular Biology)
Rosalind Franklin (Kaynak: MRC Laboratory of Molecular Biology)

Vera Rubin, Astronom

(23 Temmuz 1928 - 25 Aralık 2016)

Rubin, evreni bir arada tutan o tuhaf tutkalın, yani karanlık maddenin varlığına dair önemli kanıtlar ortaya sundu. Onun katkısı 20. yüzyılın en kayda değer keşiflerinden biri kabul ediliyor ve birçok insana göre bir Nobel ödülünü hak ediyordu. Rubin'in çalışmalarından önce karanlık madde fikrine dair başka kanıtların da yayınlanmış, fakat bu kadar etki uyandırmamış olması ara sıra hala eleştirilerin odağı olmaktadır.

Vera Rubin (Kaynak: NOAO/AURA/NSF)
Vera Rubin (Kaynak: NOAO/AURA/NSF)

Gladys West, Matematikçi

(1930 - Günümüz)

West’in GPS teknolojisinin temellerine katkı sağlayan çalışması, Dünya'nın şekline dair bir matematiksel modelleme geliştirilmesiydi. Kendisi 2018 yılında ABD Hava Kuvvetleri Uzay Komutanlığının en yüksek rütbelerinden olan Füze Öncüleri Onur Listesine dahil edildi.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
  • Dış Sitelerde Paylaş

Gladys West (Kaynak: U.S. Air Force)
Gladys West (Kaynak: U.S. Air Force)

Flossie Wong-Staal - Virolog ve Moleküler Biyolog

(27 Ağustos 1947 - 8 Temmuz 2020)

Wong-Staal HIV’yi ilk klonlayan ve genlerinin haritasını oluşturan bilim insanıdır. Çalışmaları virüs için bir tahlil geliştirilmesinde öncülük etmiştir. AIDS günümüzün hala önemli sağlık problemlerinden biridir.

Flossie Wong Staal (Kaynak: Bill Branson/National Cancer Institute)
Flossie Wong Staal (Kaynak: Bill Branson/National Cancer Institute)

Jennifer Doudna & Emmanuelle Charpentier, Biyokimyacı

(Jennifer Doudna: 19 Şubat 1964 - Günümüz)
(Emmanuelle Charpentier: 11 Aralık 1968 - Günümüz)

Gen düzenlemede çığır açan bir teknoloji olan ve 2020 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülen CRISPR Cas9'un başlıca geliştiricileridir. Doudna ve Charpentier bu ödülü paylaşmışlardır. CRISPR teknolojisi birçok hastalığın artık son bulması konusunda umut vaat etmektedir.

Solda Jennifer Doudna, sağda Emmanuelle Charpentier
Solda Jennifer Doudna, sağda Emmanuelle Charpentier

Çevirmen: Mümin Can
Editör: Ögetay Kayalı

Referanslar

1. Meet 10 Women in Science Who Changed the World, <https://www.discovermagazine.com/the-sciences/meet-10-women-in-science-who-changed-the-world>

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 17:31:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12841

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Can, et al. Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı. (15 Kasım 2020). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12841
Can, M., Kayalı, Ö. (2020, November 15). Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12841
M. Can, et al. “Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 15 Nov. 2020, https://evrimagaci.org/s/12841.
Can, Mümin. Kayalı, Ögetay. “Tarihi Değiştiren 11 Kadın Bilim İnsanı.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, November 15, 2020. https://evrimagaci.org/s/12841.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close