Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Öglena (Euglena)

Öglena (Euglena)
3 dakika
16,097
Tüm Reklamları Kapat
Öglena
  • Bilimsel Adı Euglena
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Öglena
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Euglena
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle

Öglenalar (Euglena) tek hücreli, kamçılı (flagelli) ökaryotların bir cinsidir. Morfolojik yapılarının belirgin kendine özgülüğü, örneklerde rastlanma sıklıkları, tür sayısının bine kadar ulaşması ve hem hayvanlar gibi bir şeyleri yiyerek beslenmeleri hem de bitki gibi fotosentez yapıyor olmaları onları oldukça popüler canlılar yapar. Bu özelliğinden ötürü bilim insanları bu canlıları, hangi sınıf altında inceleyecekleri konusunda kararsızlığa düşmüş, fakat en sonunda Amoeba (amip) ve Paramesyum gibi Protistalar adı altına yerleştirmişlerdir.

Baş bölgesinde dil gibi uzanan ve helikopter pervanesi gibi hızla salınan bir kamçısı (flagellum) bulunur. Aynı zamanda, bu bölgede bariz bir şekilde ayırt edilebilecek stigma adı verilen kırmızı renkli bir göz yapısı vardır. Bunun yanında diğerlerinden ayırt edilmesini sağlayan üçüncü belirgin özelliği de kloroplastlara sahip olmasıdır. Hücre çekirdeğinin mitoz bölünme gerçekleştirmesiyle başlayan bir süreçle boyuna bölünerek çoğalır.

Vücudu pelikula adı verilen esnek bir zarla çevrilidir. Yiyeceği besinin etrafını sararak fagositoz yoluyla beslenir. Eğer Öglena'yı (Euglena) fototropi ile besleyecek kadar yeterli ışık bulunuyorsa, klorofil a ve klorofil b pigmentlerini barındıran kloroplastlarını kullanarak, fotosentez yoluyla şeker üretir. Ayrıca Öglenanın kloroplastları, ışık yokluğunda hayatta kalmalarını sağlamak için paramilon (nişastaya benzer bir karbohidrat) sentezinde kullanılan pirenoidleri barındırır.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Öglenalar (Euglena), bataklıklar ve gölcükler gibi birçok su kaynağında bulunabilirler. Özellikle çok miktarlarda bulunduklarında suyun renginin yeşile çalmasına sebep olurlar. Boyutları 15-500 mikrometre arasında değiştiğinden, bu canlıları mikroskop altında incelemek gerekir. Fakat çoğu sıradan mikroskopla kamçısını, kloroplastlarını, stigmasını görmek mümkündür.

Tüm Reklamları Kapat

Davranış ve Etoloji

Euglenoidlerin bir özelliği olarak; Euglenalar da kırmızı bir göz benzeri yapıya (stigma) sahiptir. Bu yapı karotenoid pigment granüllerinden oluşur. Sanılanın aksine bu göz yapısı, doğrudan ışığa duyarlı değildir. Kamçının Öglena'dan çıktığı noktanın yakınlarında bir fotoreseptör (şişik bir yapı şeklinde) bulunur. Stigma, içerisinden geçen ışığı filtreleyerek, yalnızca belirli dalga boylarındaki ışığın bu fotoreseptöre ulaşmasını sağlar. Öglena, hareket ederek döndükçe bu reseptör üzerine düşen ışıkta değişim olur ve böylece fototaksis gerçekleşir. Yani Öglena'nın ışığı algılamasında stigma doğrudan değil, dolaylı yoldan bir görev alır.

Bitki hücrelerinde bulunmasına rağmen, Öglena hücre duvarından yoksundur. Mikrotübüller tarafından desteklenen bir protein katmanıyla çevrili pelikulaya sahiptir. Bu durum Öglena'ya kasılma ve esneme konusunda özel bir imkan sağlar. Aşağıdaki videoda izleyebilirsiniz:

Öglenaların (Euglena) kloroplastları üç ayrı membran tarafından çevrili olmasına rağmen, bitkiler ve yeşil alglerin kloroplastları, iki membran tarafından çevrilidir. Bu durum, Öglena kloroplastının yeşil alglerden evrimleştiğinin morfolojik bir kanıtı olarak sunulur.

Öglena, amitoz (İng: "binary fission") yoluyla, eşeysiz (aseksüel) olarak çoğalır. Üreme, hücre çekirdeğinin mitozu ile başlar, ardından hücrenin bölünmesi gelir. Euglena, hücrenin ön ucundan başlayarak, flagellar süreçlerin, gullet ve stigmanın kopyalanmasıyla uzunlamasına bölünür. Sonrasında, ön tarafta bir bölünme oluşur ve V şeklinde bir çatallanma, iki yarı tamamen ayrılana kadar kademeli olarak arkaya doğru hareket eder. Cinsel yolla üreme nadirdir ve henüz kesin olarak kanıtlanmamıştır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Bazı bölgelerde öglenalar mutfağın bir parçası olarak görülmektedir. Toz haline getirilmiş öglena tadı, kurutulmuş sardalya gevreğine benzetilir ve mineraller, vitaminler ve bir omega-3 asidi olan dokosaheksaenoik içerir. Bu mutfaklarda öglena tozu, diğer gıdaların içinde bir bileşen olarak kullanılır. Örneğin Kemin Industries adlı bir firma, yüksek seviyelerde beta glukan içeren kurutulmuş Euglena gracilis içeren bir euglena nutrasötik takviye bileşeni satmaktadır.

Ayrıca öglenanın bünyesinde bulunan lipidler (esas olaraksa mum esterleri), biyodizel ve jet yakıtı üretimi için umut verici bir hammadde olarak görülmektedir. Euglena Co., Ltd. adlı bir şirket, Itochu'nun himayesinde, 2018 yılında, Yokohama'da, yılda 125 kilolitre biyo jet yakıtı ve biyodizel üretim kapasitesine sahip bir rafineri tesisi tamamlamıştır.

Etimoloji

Öglena, Yunancada "iyi" anlamına gelen εὐ- (eu-) öneki ile "göz" anlamına gelen γλήνη (glḗnē) sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
30
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Umut Verici! 6
  • Muhteşem! 4
  • Tebrikler! 4
  • Korkutucu! 4
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Grrr... *@$# 2
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Üzücü! 1
  • İğrenç! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • S. P. Gibbs. (2008). The Chloroplasts Of Euglena May Have Evolved From Symbiotic Green Algae. Canadian Science Publishing, sf: 2883-2889. doi: 10.1139/b78-345. | Arşiv Bağlantısı
  • The Japan Times. Tiny Euglena Latest Fad In Eating Healthy. (23 Ocak 2014). Alındığı Tarih: 7 Kasım 2022. Alındığı Yer: The Japan Times | Arşiv Bağlantısı
  • Kemin. Betavia™ Algae-Based Beta Glucan For Immune Health. Alındığı Tarih: 7 Kasım 2022. Alındığı Yer: Kemin | Arşiv Bağlantısı
  • T. Toyama, et al. (2019). Enhanced Production Of Biomass And Lipids By Euglena Gracilis Via Co-Culturing With A Microalga Growth-Promoting Bacterium, Emticicia Sp. Eg3. Biotechnology for Biofuels, sf: 1-12. doi: 10.1186/s13068-019-1544-2. | Arşiv Bağlantısı
  • S. Writer. Jet Biofuel Mass Production To Begin In Japan. (2 Kasım 2018). Alındığı Tarih: 7 Kasım 2022. Alındığı Yer: Nikkei Asia | Arşiv Bağlantısı
  • Japan. Fueling Jet Aircraft With Microalgae. Alındığı Tarih: 7 Kasım 2022. Alındığı Yer: Japan | Arşiv Bağlantısı
  • M. Gojdics. (2006). The Cell Morphology And Division Of Euglena Deses Ehrbg. JSTOR, sf: 299. doi: 10.2307/3222381. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 11:30:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12702

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ö. Kayalı. Öglena (Euglena). (7 Kasım 2022). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12702
Kayalı, Ö. (2022, November 07). Öglena (Euglena). Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12702
Ö. Kayalı. “Öglena (Euglena).” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 07 Nov. 2022, https://evrimagaci.org/s/12702.
Kayalı, Ögetay. “Öglena (Euglena).” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, November 07, 2022. https://evrimagaci.org/s/12702.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close