Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması

Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması
8 dakika
45
  • Özgün
Tüm Reklamları Kapat

Sanırım 9-10 yaşlarındayken böyle bir haber olduğunu ve o gece büyük bir merakla pencerede bekleyip Mars'ı görmeye çalıştığımı hatırlıyorum. Benim için ne kadar büyük bir merak uyandırdıysa o anı hala unutamıyorum ve elbette yaşattığı hayal kırıklığını.

Çünkü o gece hiçbir şey görememiştim. O meraklı çocuk bir şekilde merakını koruyup şimdilerde astrofizikte doktora yapıyor olabilir, lakin bu tür sırf tıklanma amacıyla peydahlanan "Mars Ay Kadar Görünecek!" gibi haberlerin ne kadar sakıncalı olabileceğinin de ziyadesiyle farkında. Çünkü bu süreçte birçok kişinin yaşadığı hayal kırıklıklarının ve motivasyon kayıplarının onlara neler kaybettirdiğini birebir gördü.

Tüm Reklamları Kapat

2003 yılından beri bu haber sürekli dönüp dolaşır. Elbette ne kadar ilgi çekici olduğundan bahsetmeye gerek yok, başka bir gezegeni deyim yerindeyse "dünya gözüyle görmekten" bahsediyoruz. Lakin her seferinde sadece hayal kırıklığı yaratmaktan başka bir işe yaramıyor bu "Mars Ay Kadar Görünecek" haberleri. Çünkü böyle bir şey olması söz konusu dahi değil.

Mars, Ay kadar görünmeyecek, ne yazık ki bu hiçbir zaman mümkün değildir.

Mars Ay Kadar Neden Görünmez?

Bütün gezegenler, Güneş etrafında bir yörünge etrafında dolanıyorlar biliyorsunuz ki. Bu yörüngelerin her birinin büyüklüğü farklı ve gezegenler Kepler yasalarınca ifade edilen kurallar gereği bu yörüngelerde farklı periyotlarda hareket ediyorlar.

Tüm Reklamları Kapat

Dolayısıyla bazı dönemlerde bazı gezegenlerle yakınlaşıyor, bazı dönemlerde ise uzaklaşıyoruz. Bu tamamen doğal, hiçbir şeye etkisi olmayan sıradan bir durum.

Lakin bunun astronomik açıdan faydaları olabiliyor. Çünkü bir gök cismini size yakınken fotoğraflamak var, bir de uzakken fotoğraflamak var. Hepimiz hem fikiriz ki yakınken çektiğimizde daha çok detay elde edebiliriz. "Mars Ay kadar görünecek" haberinin suistimal ettiği nokta da tam olarak bu "yakınlık" durumu. Öyle bir manipülasyon kuruyor ki, sanki doğal olarak bu kadar yakınımıza girip böyle dev gibi görünebilecek.

Gerçekte nasıl bir durum olduğunu yörüngeler üzerinden aşağıda görebilirsiniz. Yakın konumu bugün (28 Ağustos) olan senaryoyu gösteriyor. Diğer görselde ise başka zamanlarda nasıl uzakta kalabildiğini görebilirsiniz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Arada ciddi bir fark olduğunu görüp, hala aynı yanılgıya düşebilirsiniz. Fakat şunu sorgulayın: Dün gece gökyüzüne baktığınızda hiçbir şey yokken, ertesi gün bir anda Ay kadar görünen Mars olması size mantıklı geliyor mu? Yavaş yavaş yaklaşması gerekmez miydi?

Mars Dünya'ya En Yakın Konumunda

Bu haberin çıkış noktası 2003 yılında Mars'ın Dünya'ya epey yaklaşmış olması. 60,000 yıllık süreç boyunca en yakın konumuydu bu ve ne yazık ki 2287 yılına kadar bu kadar yakın olmayacak. Böyle deyince çok elzem bir durum gibi geliyor kulağa öyle değil mi? Biraz sayılara bakalım o halde. Çünkü bilimde nicel olmak gerekir. Saymayı bırakıp sözcüklerle konuştuğunuzda, her şey mümkün olabilir. O nedenle elimizde verinin var olduğu durumda, bunları görmezden gelmemeli ve anlamaya çalışmalıyız.

2003 yılındaki Mars'ın Dünya'ya en yakın konumunun uzaklığı: 55.7 milyon kilometre!
2020 yılındaki yakınlaşma sırasında Mars'ın Dünya'ya uzaklığı: 62.1 milyon kilometre.

Her ne kadar 7 milyon kilometre benim uçakla bile gitmek isteyeceğim bir mesafe olmasa da yüzde olarak baktığımızda ekstrem bir farklılık görünmüyor. Sadece %10'dan biraz fazla. Takdir edersiniz ki bu daha önce de gerçekleşti ve kimse Mars'ı Ay kadar görmedi. Keza durum tam tersi olsaydı ve %10 daha yakın olsaydı bile, bir yıldız gibi nokta kaynaktan, Ay kadar devasa hale gelmesini bu %10 ile açıklamak mümkün olmazdı.

Neden her seferinde aynı mesafeler olmuyor sorusunun cevabı ise yörüngelerde ve harekette saklı. Basitçe aslında iki yörünge periyodunun OBEB/OKEK sorusudur bu. Lakin yörüngelerin eliptik olması, eğikliklerinin olması, yalpalamaları gibi birçok faktör bu durumu çeşitlendiriyor. Burada da altını çizmek gerekir ki aslında hiçbir zaman harika bir düzen içerisinde hareket yok, hep bir farklılık ve değişim görüyoruz.

Tüm Reklamları Kapat

Yörünge hareketlerindeki farklılıklarından dolayı en yakın mesafeler yıldan yıla değişiklik gösterir.

Mars Gökyüzünde Nasıl Görünür?

Mars'ı görmek aslında oldukça kolaydır, çünkü gökyüzünde görülen parlak yıldızlara baktığınızda aslında Mars onlardan biridir. Yıldızlara nazaran gezegenler, nokta kaynak olmayıp gökyüzünde belirgin bir açısal boyutları olduğundan ışıkları göz kırpar gibi pek görünmez, daha sabittir. Mars ise kızıl gezegen olmasından dolayı, gökyüzünde kırmızı-turuncu parlak bir yıldız gibi görünür.

Mars, gökyüzünde kırmızı-turuncu parlak bir yıldız gibi görünür.

Aşağıdaki görselde gökyüzünde Mars'ı görebilirsiniz. Gökyüzünde gördüğünüz parlak yıldızları ve gezegenlerin ne olduğunu anlamak ve onları bulabilmeniz için hazırladığımız rehberimizi buraya tıklayarak bulabilirsiniz.

Görsel: John Chumack - APOD - <https://apod.nasa.gov/apod/ap180709.html>
Görsel: John Chumack - APOD - <https://apod.nasa.gov/apod/ap180709.html>

Mars Ay'a Kıyasla Ne Kadar Büyük Görünür?

Sanırım tam olarak zurnanın zırt dediği nokta burası oluyor. Biz bu boyut kıyaslamasını yapabilmek için açısal boyut adını verdiğimiz bir tanım kullanıyoruz. Bu tanım kabaca, örneğin Ay'ın çapının, gökyüzünde kaç derecelik bir alana denk düştüğünü ifade eder (tüm gökyüzünü 360° olarak düşünün).

Ay'ın açısal boyutu (çap olarak), yarım derecedir. Yani 0.5° ya da başka bir tabirle 30' olarak yazılır. Buna 30 dakika deriz, 60 dakika bir derecedir.

Tüm Reklamları Kapat

Mars'ın açısal boyutu ise 3.5"-25.1"dir. Şimdi buradaki " işareti, dakika değil, saniyedir. Bir başka deyişle 1°=60'=3600" eder.

Biz Mars'ın görünebilecek en büyük değeri olan 25.1" için konuşalım, bu 25.1 saniye demektir ve aslında yaklaşık yarım dakikadır. 25.1 saniye yaklaşık 0.007 derece eder.

Ay'ın 30 dakika olduğunu hesaba katacak olursanız, gerçekler ortaya çıkar.

Mars'ın görünebileceği en büyük hali, Ay'dan 72 kat daha küçüktür.

Aşağıdaki görsel daha geçtiğimiz haftalarda, 9 Ağustos 2020 tarihinde çekildi. Yani Mars olası en büyük konumuna oldukça yakınken. Bu halde bile Ay'a kıyasla ne kadar küçük olduğunu rahatlıkla görebilirsiniz. Görselde Ay'a o kadar yaklaşılmış ki, yüzeydeki küresellik sadece hafifçe belli oluyor. Buradan da Mars Ay kadar görünecek haberinin saçmalığını bir kez daha görebiliyoruz.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Hayvanlar Üzerine

New York Times çok satanlar listesine giren ve Türkiye’de çok satan Kütüphanelerin Bilinmeyen Dünyası’nın yazarı Susan Orlean’ın bu kitabında kolektif varlığımıza anlam katan ve onu zenginleştiren türler arasındaki bağlantıları keşfedeceksiniz.

Hayvanlarla nasıl etkileşime girdiğimiz meselesi, çağlar boyunca filozofların, şairlerin ve doğa bilimcilerinin zihnini kurcaladı. Susan Orlean ise altı yaşındayken bir güvercinle ilgili yazıp resimlediği kitaptan beri hayvanların bizimle nasıl yaşadığına ve bize nasıl uyum sağladığına dair her türlü hikâyenin büyüsüne kapıldı. Maceralarını kariyeri boyunca denemeler yazarak sorgulayan Orlean’ın bu kitabında neler yok ki?

New Jersey’de bahçesinde yirmi üç evcil kaplan besleyen bir kadın, İzlanda’nın buzla kaplı sahillerinde serbest kalmamak için direnen bir balina, Fas’taki çalışkan eşekler, gösteri köpeği Biff’in yoğun programı, tavukların popülerliği, kuşların yol bulmadaki ustalıkları, Afganistan’da savaşın ağır şartlarını yüklenen katırlar, Küba’da değer kazanan öküzler… Her bir hikâyeyi okurken hem şaşıracak hem de gezegenimizdeki komşularımıza bir adım daha yaklaşacaksınız.

Devamını Göster
₺75.00
Hayvanlar Üzerine
  • Dış Sitelerde Paylaş

Görsel: Sergio Scauso - APOD - <https://apod.nasa.gov/apod/ap200815.html>
Görsel: Sergio Scauso - APOD - <https://apod.nasa.gov/apod/ap200815.html>

Neden Sürekli Mars Ay Kadar Görünecek Haberi Yapılıyor?

Çünkü doğal olarak hepimiz "Mars Ay kadar görünecek" denilince böyle muhteşem bir olayın detaylarını merak ediyoruz. Ama ne yazık ki tek yapılan şey sahtekarlık. Önemli olan o habere kaç kişinin tıklayıp ne kadar para kazanıldığı olunca ve insanları doğru bilgilendirmek olmayınca ne yazık ki bu haber sürekli yapılıyor. Hatta yakın olmadığı zamanlarda bile yapanlar oluyor. Oysa ki yıllardır bu bilginin gerçekliğini gerek biler gerek birçok astronomi profesörü sürekli duyuruyor. Gerçeği öğrenmek sadece birkaç dakika...

Ne yazık ki matbaalarda büyümüş bir gazeteci çocuğu ve torunu olarak, günümüzde haberciliğin "gerçekleri" önemsemeden, sadece tıklanma gayesiyle, yanlış içeriklerle toplumun birikimine zarar vermesi beni derinden üzüyor.

Sırf prim uğruna, çocukların hayallerini kırmaya, insanları yalandan yere kandırmaya değer mi? Biz bilim gönüllüleri olarak, hiçbir karşılık beklemeden, çocuklarımıza hayaller kurabilmeleri için çabalıyorken toplumun hayat damarlarından medya neden böyle davranmaktadır? Gerçekte neyin daha önemli olduğunu göremiyor muyuz?

Bu tür durumlarda sizlerden, işin daima bilimsel gerçeklerini konuşan ve sizleri doğru bilgilendirmeyi amaç edinmiş kişilerden ve platformlardan bu bilgileri teyit etmenizi tavsiye ediyoruz. Sormak istediğiniz her soruya iletişim kanallarımız açıktır ve büyük bir memnuniyetle her sorunuza dönmekteyiz.


Sorular ve Kısa Cevaplar

Soru: Mars Ay kadar görünecek mi?

Hayır bu tamamen imkansız bir durum.

Soru: Mars Ay kadar görünecek haberinin çıkış noktası nedir?

Yazıda da ele aldığımız üzere 2003 yılında Mars'ın 60,000 yıllık süreç boyunca en yakın hale gelmesi ve 2287 yılına kadar o kadar yakın olmayacak oluşu. Fakat diğer yakınlıklarla bu yakınlaşma arasında yalnızca %10'luk bir fark var. Yani ekstrem bir durum söz konusu değil.

Soru: Mars ne kadar sürede bir Dünya'ya yakınlaşıyor?

Her 26 ayda bir, yani 2 yıl 2 ayda bir, Mars ile Dünya birbirlerine en yakın olan konumlarına gelirler. Bu konumlar arasındaki uzaklık zamandan zamana, yörünge parametreleri nedeniyle değişiklik gösterebilir fakat birbirine yakın değerlerdir.

Tüm Reklamları Kapat

Soru: Mars Güneş'ten ne kadar uzaktır? Dünya Güneş'ten ne kadar uzaktır?

Mars, Güneş'ten yaklaşık 1.5 astronomik birim (AB) uzaklıktadır. 1 astronomik birim, Dünya ile Güneş arasındaki mesafedir. Yani 1 astronomik birim yaklaşık 150 milyon kilometredir, dolayısıyla Mars Güneş'ten yaklaşık ve ortalama 225 milyon kilometre uzaktadır.

Soru: Mars'ın Dünya'ya olası en uzak konumu ve en yakın konumu ne kadardır?

Mars ile Dünya birbirinden yaklaşık 401 milyon km kadar uzak olabilirler. En yakın olası konum ise 54.6 milyon km'dir.

Tüm Reklamları Kapat

Soru: Mars'ın 2020 yılındaki en yakın konumu ne zaman?

Mars 2020 yılında Dünya'ya en yakın konumuna 6 Ekim tarihinde ulaşacak ve aramızda 62.1 milyon kilometre olacak.

Soru: Mars'ın yakınlaşmasının bizler üzerinde bir etkisi var mı?

Hayır herhangi bir etkisi olması söz konusu değil. Bilim dünyasında bu konuda gösterilmiş tek bir çalışma yok. Böyle etkiler olmadığını gösteren ise birçok çalışma var. Medya için nasıl "Mars Ay kadar görünecek" başlığı bir fırsatsa, astroloji sahte bilimiyle uğraşanlar için de aynı fırsat doğuyor sadece. Fakat bunlar gerçekleri yansıtmıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Özetle, ne yazık ki Mars Ay kadar görünmeyecek. Bunu görebilmek için ona bir uzay aracı içerisinde yaklaşmayı beklemek durumundayız. Fakat elbette o zaman da Ay'ı Mars kadar göremeyeceğiz!


Hazırlayan: Ögetay Kayalı

Referanslar

  1. NASA, All About Mars, "Close Approach", <https://mars.nasa.gov/all-about-mars/night-sky/close-approach/>
  2. NASA, All About Mars, "Close Approach - 2003", <https://mars.nasa.gov/allaboutmars/nightsky/mars-close-approach/archive/#2003>
  3. NakedEyePlanets, "Mars Oppositions", <http://www.nakedeyeplanets.com/mars-oppositions.htm>
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 12:14:41 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12773

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ö. Kayalı. Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması. (28 Ağustos 2020). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12773
Kayalı, Ö. (2020, August 28). Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12773
Ö. Kayalı. “Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 28 Aug. 2020, https://evrimagaci.org/s/12773.
Kayalı, Ögetay. “Mars Ay Kadar Görünecek Mi? 2020 Mars Dünya Yakınlaşması.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, August 28, 2020. https://evrimagaci.org/s/12773.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close