Popüler BilimMikrobiyoloji

Lyme Bakterilerinin İlginç Bölünme Yöntemi

Spiroket bakterileri (spirochetes), sarmal yapıları ve dikkate değer uzunluklarıyla bilinirler. Spiroketler, diğer pek çok bakteri türüne kıyasla yaklaşık 50 kat daha uzundurlar. Bu uzunluk, hücre bölünmesi ve hücre uzaması süreçlerini spiroketler için oldukça zahmetli hale getirir. Spiroket bakterileri, sınıfından ve aynı zamanda kenelerden insana bulaşması ile bilinen Lyme hastalığına sebep olan Borrelia burgdorfer türü bakteriler, hücre bölünmesi ve hücre uzaması süreçlerini kolaylaştırmak için oldukça sıra dışı bir yol bulmuş. Borrelia burgdorfer hücreleri kendilerini bölmeden önce yavru hücrelerin bölüneceği noktaları işaretliyorlar.

lymebacteria
Görsel: Yale University

Yale Üniversitesi Mikrobik Bilimler Enstitüsü yöneticisi Christine Jacobs-Wagner’ın öncülük ettiği bir ekip, bu süreci tek hücre mikroskobu kullanarak fotoğrafladı. Ekip, büyüme ve bölünmenin anahtar unsuru olan peptidoglikanların, spiroketler tarafından bakteri boyunca sentezlendiğini gördüler. Yukarıdaki fotoğrafta da yeşil renkte görülen peptidoglikanlar tarafından sentezlenmiş bu noktalar, ana hücreye nerede bölüneceğini bildirmekle birlikte aynı zamanda yavru hücrelerin de gelecekte nerede bölüneceğini gösteriyor.

Ayrıca pek çok bakteri türünün aksine Borrelia burgdorfer türü bakteriler halkasal değil, doğrusal yapılı DNA barındırıyorlar. Bu bakterilerin sebep olduğu Lyme hastalığı ise Kuzey Amerika ve Avrupa’da sıklıkla görülüyor. Lyme hastalığı kene ısırması ile bulaşmakla birlikte, tedavisi antibiyotiklerle sağlanıyor.

Son olarak, Lyme hastalığının vücut içerisinde nasıl yayıldığına ilişkin yeni bir çalışma hakkındaki bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.

Not: Ana görselde spiroketlerin Borrelia burgdorfer gibi bir başka türü olan Treponema pallidum bakterilerini görüyoruz. Treponema pallidumlar ayrıca frengi ve benek hastalığına sebep olan bakteri türü olarak da bilinmektedir.


Hazırlayan: Kemal Cihat Toprakçı

Referans
1. Phys.org, <http://phys.org/news/2016-08-lyme-bacteria-cell-division-progeny.html?utm_source=menu&utm_medium=link&utm_campaign=item-menu>

Kemal Cihat Toprakçı

Akdeniz Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı lisans öğrencisidir. Karaman doğumlu olup, bilime ve özellikle astronomiye küçük yaşlardan beri ilgi duyan yazar bugüne kadar Türkiye'nin pek çok bilim - astronomi platformunda yönetici, yazar veya editör olarak görev almış, bu platformlarda popüler bilim yazıları yayınlamıştır.

Leave a Reply

Your email address will not be published.

Back to top button