Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?

Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?
3 dakika
3,627
  • Özgün
Tüm Reklamları Kapat
Halkımız hijyen sebepleriyle %60-90 arası alkollü solüsyon kavramına yeni yeni alışsa da sağlık alanında ve laboratuvar ortamında çalışan çoğu kişi, sterilizasyonu sağlamak amacıyla optimum %70’lik etil alkol (veya izopropil alkol) su karışımını kullanır. Bu şu demektir: 1 litre %70’lik karışım içinde 700 mililitre alkol ve 300 mililitre su bulunmaktadır. Akla hemen şu soru gelir: Neden %70’lik alkol kullanırız? %100 alkol mikropları daha kolay öldürmez mi?
Eğer %70 alkol mikropları öldürüyorsa, %100 daha çok öldürmez mi düşüncesi hatalıdır. İşler her zaman bu kadar basit değildir.

Dezenfektandaki Alkol Mikropları Nasıl Öldürür?

Alkol mikroorganizmalar üzerindeki etkisini protein denatürasyonu denilen bir yol ile organizmanın protein yapısını bozarak gösterir. Aynı zamanda hücre membranındaki lipit yapısına da zarar vererek hücre bütünlüğünü bozan alkol, hücre yüzeyinde delikler oluşturup içeri sızarak, oluşturduğu bağlar (kovalent, iyonik, hidrojen bağları ve hidrofobik etkileşimler) sayesinde tüm proteinin denatüre olmasına ve protein sentezinin inaktivasyonuna sebep olur. Özetle, mikrop etkisiz hale gelir.
E.coli bakterisinde yapılan çalışmalar alkolün, protein sentezinin gerçekleştiği ribozomları ve RNA sentezinde rol alan RNA polimeraz enzimini etkileyerek protein sentezini inhibe ettiğini kanıtlamıştır.

Yüzde Kaç Alkol Olmalı?

Önceki çalışmalar, etanol konsantrasyonu %50’den daha az olduğunda etanolün antimikrobiyal etkisinde de belirgin bir azalma olduğunu göstermiştir. Özellikle virüslerde yapılan çalışmalarda yüksek konsantrasyonlu alkoller kullanılması gerektiği belirtilmiştir.
Dezenfektanlar için ideal alkol oranı %60-90 arasıdır. Optimal %70 tercih edilir.

Neden %100 Alkol Tercih Edilmez?

%100 alkolün tercih edilmemesinin sebebi %100 alkolün istenilen mikrobiyal hücre ölümünü engellemesidir. %100 alkol ile temas eden bir organizmada, hücre membranı üzerinde yer alan proteinler bir anda koagüle olarak katılaşmış bir protein tabakası oluşturur ve bu tabaka, dezenfektanın hücreye girişine engel olur. Yüzeydeki proteinlerin koagüle olmuş olması hücreyi öldürmez, sadece inaktif hale getirir. Böylece alkol hücre içine giremez ve hücrenin merkezindeki protein denatürasyonu önlenmiş olur. Alkol uzaklaştırıldığında ise hücre yeniden canlılığını kazanabilir.
%70 alkol verildiğinde ise membrandaki protein koagülasyonu daha yavaş gerçekleşeceği için, hücre girişi bloke olmadan alkol yavaşça tüm hücreye sızar ve hücre içerisindeki tüm proteinin denatüre olmasını sağlayarak koagülasyon tamamen gerçekleşmeden hücreyi etkisiz hale getirir.
Ne yazık ki gündemimizde olan COVID-19 salgını sebebiyle artan alkol satışlarını suistimal eden birçok satıcı bulunmaktadır. Kar amacı güderek, etkinliği çok daha az olan, %60 altı alkol oranına sahip ürünler satarak, halk sağlığını ciddi bir tehlikeye atmaktadırlar. Bu tür satıcılara karşı tedbirli olmak adına, güvenilirliği bilinen markaları tercih etmenizi önemle belirtmek istiyoruz. Eğer birilerinin bu tür bir satış yaptığından şüpheleniyorsanız, ilgili yerlere bildirmekten lütfen sakınmayınız.

Diğer Faktörler

Aynı zamanda, proteinlerin su içeren ortamda daha hızlı bir şekilde denatüre olduğu, suyun bir katalist gibi davranarak bu işlemi kolaylaştırdığı da bilinmektedir. Yani dezenfektanın hücre içine girişi tamamlandıktan sonra protein denatürasyonu suyun yardımcı olmasıyla daha da hızlı gerçekleşir.
Yüksek konsantrasyonda kullanılmamasının bir diğer sebebi ise alkolün uçuculuğudur.
Alkolün konsantrasyonu kadar, temas ettiği yüzeydeki temas süresi de önemlidir. Hızlı buharlaşma süresinden ötürü, alkolün tek başına seyreltilmeden kullanımı önerilmemektedir. %100 alkol daha düşük konsantrasyonlu alkolden hızlı buharlaşacağı için gereken etkiyi gösteremeden buharlaşabilir. Bu da alkolün sterilizasyon kabiliyetini azaltır. Çünkü mikropların etkin bir şekilde öldürülebilmesi için, temas süresi oldukça önemlidir. Suyun eklenmesi ile buharlaşma hızı azalırken temas süresi uzar. Böylelikle alkolün bir miktar seyreltilmesi, dezenfektanların daha etkili olmasında oldukça büyük bir öneme sahiptir.
Hazırlayan: Devrim Yağmur Durur
Editor: Ögetay Kayalı
Referanslar
1. McDonnell G, Russell AD. Antiseptics and disinfectants: activity, action, and resistance [published correction appears in Clin Microbiol Rev 2001 Jan;14(1):227]. Clin Microbiol Rev. 1999;12(1):147‐179.
2. Boyce JM. Alcohols as Surface Disinfectants in Healthcare Settings. Infection Control and Hospital Epidemiology. 2018 Mar;39(3):323-328. DOI: 10.1017/ice.2017.301.
3. Yoo JH. Review of Disinfection and Sterilization – Back to the Basics. Infect Chemother. 2018 Jun;50(2):101-109. DOI: 10.3947/ic.2018.50.2.101
4. Freeman, D. E., & Auer, J. A. (2012). Chapter 9 - Instrument Preparation, Sterilization, and Antiseptics. In J. A. Auer & J. A. Stick (Eds.), Equine Surgery (Fourth Edition) (Fourth Edi, pp. 98–111). W.B. Saunders. DOI: 10.1016/B978-1-4377-0867-7.00009-0
5. CDC, Chemical Disinfectants, <https://www.cdc.gov/infectioncontrol/guidelines/disinfection/disinfection-methods/chemical.html#Alcohol>
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 20:33:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12711

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Y. Durur, et al. Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?. (3 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12711
Durur, D. Y., Kayalı, Ö. (2020, June 03). Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12711
D. Y. Durur, et al. “Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 03 Jun. 2020, https://evrimagaci.org/s/12711.
Durur, Devrim Yağmur. Kayalı, Ögetay. “Dezenfektanlarda Neden %100 Alkol Kullanılmıyor?.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, June 03, 2020. https://evrimagaci.org/s/12711.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close