Popüler Bilim

Neandertaller’in Acı Eşiği Daha Düşük Olabilir!

Neandertaller’den özel bir iyon kanalını miras alan insanlar daha fazla acı hissediyor.
Özelleşmiş sinir hücreleri, zararlı olabilecek etmenler vücudun çeşitli bölümlerini etkilediğinde aktifleşir ve acı hissini yaratır. Bu sinir hücreleri elektriksel uyarıyı başlatma ve beyne iletme konusunda büyük bir rolü olan özel iyon kanallarına sahiptir. Yeni çalışmaya göre, Neandertaller ile aynı türde iyon kanalına sahip insanlar daha çok acı deneyimleyebilir.

Yüksek kalitedeki Neandertal genomlarının artık ulaşılabilir olmasıyla, araştırmacılar pek çok Neandertal’de görünmüş olan genetik değişimleri tanımlayabilir, fizyolojik etkilerini araştırabilirler ve bu değişimlerin günümüzde insanlarda gözlemlenmesi durumunda ortaya çıkabilecek sonuçları inceleyebilirler.

Söz konusu değişimlere neden olan geni araştıran Hugo Zeberg, Svante Pääbo ve meslektaşları, bazı insanlardaki, özellikle Orta Güney Amerika’daki ve Avrupa’daki insanlardaki, acı hissini başlatan iyon kanallarından sorumlu genin, Neandertallerde bulunan farklı bir çeşit gen olduğunu keşfetti.

Birleşik Krallık’ta yapılmış büyük bir nüfus araştırmasının verilerini kullanan yazarlar, Neandertallerlerin iyon kanallarını taşıyan insanların daha çok acı hissettiğini gösterdi.

Aynı zamanda Max Plank Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Karolinska Enstitüsü’nde araştırmacı olan başyazar Hugo Zeberg: “İnsanların ne kadar acı hissettiklerini belirleyen en büyük etmen yaştır; ancak iyon kanalının Neandertallerde bulunan çeşidini taşımak sanki sekiz yaş daha büyükmüşsünüz gibi daha fazla acı hissetmenize sebep olur.” demekte ve eklemekte: “Neandertallerin sahip olduğu iyon kanalları, taşıdığı üç amino asit ile yaygın ve ‘modern’ iyon kanallarından ayrılıyor. Bir amino asidin değişmesi iyon kanalının fonksiyonunu etkilemezken, üç amino asit değişimine sahip tam Neandertal iyon kanalları, günümüz insanının acı hassasiyetini arttırıyor.”

Moleküler düzeyde, Neandertal iyon kanalının daha kolay aktive olması bu özelliği taşıyan insanların acı eşiklerinin neden daha düşük olduğunu açıklayabilir. “Neandertaller’in acıyı daha çok deneyimleyip deneyimlemediklerini söylemek zor çünkü acının şiddeti hem omurilikte hem de beyinde yeniden değerlendiriliyor” diyor Pääbo. “ancak bu araştırma gösteriyor ki Neandertaller’in acı eşiği çoğu günümüz insanınınkinden daha düşüktü.”

Çevirmen: Zeynep Zengin
Editör: Ege Can Karanfil

Referans
1. ScienceDaily, “Neanderthals may have had a lower threshold for pain” <https://www.sciencedaily.com/releases/2020/07/200723115900.htm>

 

Zeynep Zengin

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Fizik lisans öğrencisi.
Back to top button