Güneş İletişimimizi Engellediği İçin Curiosity Mars Tatiline Çıkacak!

Gezegen bilimcilerinin ve Mars araçlarının, tatil günlerini seçmek için özel bir yöntemleri vardır: Güneş'in istedikleri yere gelmesini beklerler.
NASA, iki yılda bir gerçekleşen Mars-Güneş kilitlenmesi dolayısıyla 22 Haziran'dan 1 Ağustos'a kadar yüzeydeki iki, yörüngedeki üç Mars aracına sinyal gönderemeyecek. Güneş kilitlenmesi, Dünya perspektifinden baktığımızı kabul edersek, Güneş'in başka bir gezegeni veya Güneş Sistemi nesnesini görmemizi engellediği anlamına gelir. Mars'la aynı durum olduğunda Dünya, Kızıl Gezegen'in etrafında dönen araçlara komutlar gönderemez. NASA çalışanı Chad Edwards bu konuda şöyle diyor:

Dikkatli bir şekilde, o dönemde Mars araçlarımızla iletişim kurmayacağız, çünkü iletişim bağlantısında önemli bir düşüş bekliyoruz ve uzay araçlarımızdan birinin bozuk bir emri uygulamasını istemiyoruz.

Evet, kesinlikle pahalı Curiosity ve Opportunity araçlarını yanlışlıkla bir Mars hendeğine yöneltmek istemiyoruz. Güneş, Mars görüşümüzü tam olarak engellemeyecek olsa da, verilerin gezegene ulaşması zorlaşacak, çünkü yıldızın yüzeyinden çıkan hale (corona) - kavurucu iyonize gazlar - sinyali karıştırmak için yeterlidir. (Bu arada, bu yılki Güneş tutulması sırasında da haleyi görebilirsiniz.) Ancak bu, Güneş'in aradan çıkmasını beklerken araçların da oldukları yerde bekleyeceği anlamına gelmiyor.

Sonunda radyo sessizliği olsa bile, kilitlenmeden önce Mars ekibi bir dizi komut hazırlayıp gönderecek. NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'dan Mars Programı'nın baş mühendisi Hoppy Price, "Yörünge araçları bilimsel gözlemlerini yapıyor ve veri iletiyor olacak" diyor. "Yüzey araçları ise sürülmeyecek, ancak gözlem ve ölçümler devam edecek." Ve veriler bize geri gönderilecek, böylece ekipler tüm Mars keşif görevlerinin nasıl geçtiğini kontrol edebilecekler.

"Telemetri (uzaktan kablosuz veri aktarımı) almaya devam edeceğiz, bu nedenle araçların durumu hakkında her gün bilgi sahibi olacağız" diyor Edwards.

Ancak, yer ekipleri kesinlikle iletişimde de büyük tasarruf sağlıyorlar. Curiosity ekibi, hafta sonu operasyonları durdurdu ve aracı şu anki arama hedefi olan Vera Rubin Ridge'deki bir yamaca park etti. Bu arada büyük kardeş Opportunity, Endeavor Kraterinin yakınında dinleniyor.
Mars'ın Güneş tarafından yaklaşık 26 ayda bir bloke edildiği göz önüne alındığında bu, araçların tekerleklerini silkelediği ve mavi gün batımını seyrettiği ilk keyif çatma olayı değil. Aslında bu, araçların verdiği en uzun ara bile değil.
2013'te Curiosity neredeyse bir ay kendi başının çaresine bakmıştı. Tıpkı şimdiki gibi, Mars yüzeyinden hiç denetimsiz geçiş yapmamıştı. Araştırmacılar yaklaşık 400 milyon kilometre uzaktaki kontrol merkezlerinden her şeyi yakından izlediği halde araçların başını belaya sokabileceğini düşünürsek Curiosity'nin yaptığı kesinlikle akıllıcadır. Ama nihayetinde, yalnızca Mars'ta dolaşmakla bir yere varılmaz, önemli olan topladığımız bilgiyle ne yapacağımızdır.
Nazlı Turan

---

Referanslar

1. ScienceAlert "Curiosity is Taking a Vacation While the Sun Blocks Out Our Communications"
   <https://www.sciencealert.com/curiosity-is-taking-a-vacation-while-the-sun-blocks-out-our-communications>