Galaksimizdeki Atomların Yarısı Evrenin Bir Başka Köşesinden Geliyor!
"Günümüz Samanyolu benzeri galaksilerdeki kütlenin ne kadarının aslında diğer galaksilerin rüzgarlarından 'çalındığını' fark etmemiştik" diyor Northwestern Üniversitesindeki ilgili yazar Claude-André Faucher-Giguère.
Bu "hırsızlık" ölümden sonra başlar. Bazı yıldızlar ömürlerinin sonuna geldiklerinde, çok güçlü süpernova patlamaları gerçekleştirerek, yüksek hızlı gazı evrene doğru saçarlar. Bu fırlatımlardaki madde, süpernova tarafından hızlandırılmış yüklü parçacık akımları olan galaktik rüzgarlar tarafıyla taşınır.
Önceden, galaktik rüzgarların ciddi bir madde taşınmasına yol açmayacağı düşünülüyordu. Çünkü onların, komşu galaksileri ayıran büyük mesafeleri katedecek kadar güçlü olmadıkları düşünülüyordu. Ancak, görünen o ki, galaktik rüzgarlar tahmin ettiğimizden daha güçlüler.
"Rüzgârların, geldikleri galaksilerle sınırlı olduğunu, onları dışarı atan galaksiye geri döneceklerini, yani bir galaksiden diğerine fazla kütle aktarmayacağını varsaydık" demekte ve eklemekte Faucher-Giguère;
"Bir galaksi, ömrü boyunca, komşularıyla madde takası yapar. İki galaksi arasında gerçekleşen bu takasın süresi, 100 milyon yıl ile iki milyar yıl arasında değişmektedir."
Evrendeki Yolculuk
Üç boyutlu modeller kullanarak galaksi evrimini modelleyen Faucher-Giguère ve onun ortak yazarı Daniel Angles-Alcázar, galaksilerin içerisindeki maddenin büyük patlamadan bu yana yaptığı yolculuğu gözlemledi. Süpernovaların daha kesin simülasyonları, galaktik rüzgarların, önceden düşünülenden daha hızlı bir şekilde maddenin hareket ettiğini ortaya koydu.Ekip, 100 milyar veya daha fazla yıldız içeren galaksilerin, sahip olduğu maddenin yüzde 50'sini galaktik rüzgarlara borçlu olduğunu ortaya koydu.
"Bir aktarma şekli olarak galaktik rüzgarlar, hafife alındı" diyor Washington Üniversitesinden Jessica Werk ve sözlerine devam ediyor: "Daniel Anglés-Alcázar ve ekibi, ayrıntılı bir parçacık takibi analizi yapmak için en iyi simülasyonlardan birini kullanıyor ve hepsini bizimle de paylaştı. "
Faucher-Giguère ve Anglés-Alcázar'ın yaptığı çalışmalar, bizim galaksimiz gibi büyük galaksilerin, büyüklüklerindeki temel etkenin, onların diğer galaksilerden madde "çalmasını" mümkün kılan galaksiler arası madde taşınması olduğunu bizlere gösterdi.
Galaksiler arası taşınım, küçük galaksilerde daha az etki gösteriyor. Faucher-Giguère, Samanyolu'nun madde taşınımını yakındaki Macellan bulutlarından ve bizlere 160,000 ile 200.000 ışık yılı uzaklıkta olan iki cüce galaksiden yaptığını düşünüyor. Werk, konu hakkında şunları söylüyor:
"Evrenin başlangıcından bu yana madde akışını takip etmek; içtiğimiz suyun ve soluduğumuz havanın nerede oluştuğunu anlamak, astrofizikteki oldukça temel problemlerden bir tanesi. Artık biliyoruz ki, galaksimizdeki atomların yarısı, galaksimizin dışından geliyor."Çeviren: Ege Can Karanfil
Referanslar
1.NewScientist, "Half the atoms inside your body came from across the universe"
<https://www.newscientist.com/article/2141950-half-the-atoms-inside-your-body-came-from-across-the-universe/>
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/05/2024 13:54:31 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12716
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.