Astronomide Uzaklık Ölçümleri: Paralaks Yöntemi
Paralaks Hesabı
Aslında prensip, görselde anlatıldığı kadar basittir. Paralaks ya da ıraksınım açısı, Dünya ile Güneş arasındaki mesafeyi gören açıyı ifade eder. Hedefinizdeki cisim, Dünya ve Güneş üçlüsüyle bir üçgen oluşturur ve küçük açı yaklaşımıyla cisme olan uzaklık belirlenebilir. Daha basit bir ifadeyle Dünya, Güneş etrafında dolanmasını sürdürürken, arkaplandaki cisimlere göre daha yakın olan cisim, arkaplana göre görüntüde hareket eder. Bu durum ölçülebilir olduğundan, Dünya ile Güneş arasındaki mesafe de bilindiğinden, cismin uzaklığı belirlenebilir.Burada paralaks, yay saniyesi cinsinden ölçülür. Bu durumda uzaklık (d), parsek biriminden d=1/p olarak basit bir şekilde belirlenir. Ya da AB (astronomik birim) cinsinden ifade etmek için dönüşüm yaparak, d=206265/p olarak da hesaplanabilir. Yani 0.2" (yay saniyesi) ıraksınım açısına sahip bir cisim, bizden 1/0.2=5 parsek uzaklıkta yer alır.
Bu yöntemin dezavantajı, yalnızca çok yakın yıldızlarda işe yaramasıdır. Bu yöntemi kendi galaksimiz Samanyolu dışına uygulamayı bırakın, onun %3'lük bir kısmına, yani 1 kiloparseğe kadar ancak uygulayabilmektedir. Bu durumu da GAIA uydusuna borçluyuz. Fakat, uzaklık merdiveni konusunda da belirttiğimiz gibi, bu yöntem sayesinde yaptığımız ölçümler, diğer ölçümlerimize hayati bir değer katmaktadır.
Hazırlayan:Ögetay Kayalı
Referanslar
1. Serdar Evren, Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, Astronomiye Giriş Ders Notları
2. Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, <http://astronomy.science.ankara.edu.tr/old/astro/turkce_ast/ders/genel_ders/win_ders14.html>
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 09:22:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12705
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.